فتاوای آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (قدس سره)
مسائل متفرقه مسجد
سؤال 305 :شخصى براى نماز در مسجد جا گرفته و مى رود وضو بگيرد، ديگرى جانماز او را كنار زده و جاى او مشغول نماز مى شود آيا نماز او صحيح است؟
جواب: بنابر احتياط واجب نمازش را دوباره در محل ديگر بخواند.
سؤال 306 :آيا تشكيل كلاسهاى تابستانى و نمايش فيلمهاى سينمايى در مساجد جايز است؟
جواب: احترام مساجد لازم است و بايد رعايت شود و تأسيس كلاسهاى مذهبى منافاتى با حرمت مسجد ندارد، اما پخش برخى فيلمها مناسب نيست.
سؤال 307 :در اعياد مذهبى و جشن ولادت ائمه در مسجد يا حسينيه مجلس جشن گرفته مى شود و اشعار مذهبى خوانده مى شود، آيا كف زدن در اين مجالس جايز است؟
جواب: بطور كلّى كف زدن در مساجد و حسينيه ها و اماكن مقدس، به هر عنوان كه باشد جايز نيست، و در غير آنها هم با توجّه به اينكه در طول تاريخ اسلام و تشيّع، شعار مسلمانان ذكر صلوات بوده است، خصوصاً در مجالسى كه به نام و ياد ائمّه (عليهم السلام)تشكيل مى شده، لذا مناسب است مسلمانان احساسات و علايق مذهبى خويش را با فرستادن صلوات ابراز دارند.
سؤال 308 :اگر برگزارى مجالس ترحيم در مساجد مزاحم نمازگزاران يا كسانى كه مشغول تعقيب نمازند باشد، از نظر شرعى چه صورت دارد؟
جواب: جايز نيست، مگر اينكه تعقيب بيش از حد معمول طول بكشد.
سؤال 309 :مسجدى است كه در آن فعاليتهاى فرهنگى، ورزشى انجام مى پذيرد و كتابخانه و نوارخانه در زير زمين آن تأسيس شده و هيچگونه تضاد و مزاحمتى با موضوع وقف و موقوف عليهم ندارد و در ساعات غير نماز فعاليتهاى مزبور و احياناً ورزش در زيرزمين انجام مى شود. نظر مبارك را در اين مورد بيان فرماييد.
جواب: در صورتى كه موجب هتك مسجد و اهانت به آن نباشد مانعى ندارد.
سؤال 310 :در صورت جايز نبودن، رفتن و ماندن در چنين مجالسى (بدون دست زدن) چه حكمى دارد؟
جواب: اگر در مساجد و حسينيه ها باشد شركت مانعى ندارد ولى دست نزنيد و در صورت احتمال اثر، نهى كنيد چون دست زدن در چنين مكانهاى مقدس نوعى هتك و بى احترامى است و با شؤون آنها منافات دارد.
سؤال 311 :گذاشتن عكس يا كشيدن تصوير انسان يا حيوان در مسجد چه حكمى دارد؟
جواب: گذاشتن عكس به جهت اينكه مى خواهند در مسجد نماز بخوانند، مكروه است و احتياط واجب آن است كه صورت ذى روح در مسجد نكشند.
سؤال 312 :مسجدى را بازسازى كرده و توسعه داده اند و معمار مقدارى از مال خود را خرج كرده است و مزد كارگر و بنّاء هم پرداخت نشده است و افراد طلبكار مى گويند تا پول ما را ندهيد، راضى نيستيم در مسجد نماز بخوانيد، حكم آن را روشن كنيد.
جواب: نماز خواندن در مسجد منوط به رضايت كسى نيست و ديون مسجد را اگر مسجد موقوفه دارد از آن پرداخت كنيد و اگر ندارد مؤمنين بايد بپردازند.
سؤال 313 :كتابخانه اى در قسمت بالكن مسجد قرار دارد و چون راه پله آن غير اصولى و ناراحت كننده بود براى خوب ساختن آن، آنرا تخريب كرده ايم ; البته براى اجراى طرح جديد مقدارى ديگر از مسجد تخريب شده است، حال متوجه شده ايم اين امر نياز به اجازه حاكم شرع دارد، چه مى فرماييد؟
جواب: پله را به طور اصولى بسازيد و سعى كنيد از خرابى جلوگيرى شود.
سؤال 314 :سالها فردى در مسجد اقامه جماعت مى كرده است و بعد از فوت او فرزندش چند سالى اقامه جماعت كرده است و فعلا امام جمعه شهر طبق مصالحى مسجد را توسعه داده و امام جماعت جديدى نصب كرده است و امام جماعت قبلى اظهار نارضايتى مى كند; نماز در اين مسجد چه حكمى دارد؟
جواب: نسبت به امامت مسجد هيچ كس حق پيدا نمى كند و رضايت و عدم رضايت كسى معتبر نيست.
سؤال 315 :آيا روى زمين اصلاحات ارضى مى توان مسجد و ساير اماكن عمومى از قبيل: حمام، مدرسه دينى طلاب و اماكن فرهنگى درست كرد؟
جواب: ظاهراً حضرت امام (رحمه الله) به عنوان حكم ثانوى تصرف در اين اراضى را اجازه داده اند. لذا احداث اماكن مذكور در اين زمينها مانعى ندارد.
سؤال 316 :اگر در مسجد روضه برقرار باشد، آيا مى توان براى ضبط شخصى از برق آن استفاده كرد؟
جواب: جايز نيست، مگر آنكه پول برق مصرف شده را بدهند.
سؤال 317 :چندين سال قبل 12 نفر به قصد زيارت به كربلا رفته اند مجتهد براى تيمّن حكم هيأت امنايى مسجد به نام حضرت ابوالفضل (عليه السلام) را به آنها مى دهد، ولى فعلا مجتهد و هيأت فوت كرده اند، آيا اولاد آنان حقّ دارند ادعا كنند كه جزء هيأت امناء مى باشند؟
جواب: اولاد آنها حقّى ندارند.
سؤال 318 :مدت چهل سال است در خدمت مسجد هستم، آيا مى توانم وصيت كنم در آستانه آن (كفش كن) دفنم كنند؟
جواب: جايز نيست.
سؤال 319 :زمينى را به عنوان مسجد در اختيار مسجد گذاردم مبنى بر اينكه قيمت نصف آن را به من بدهند امّا وقتى ديوار كشيده شد از ادامه كار انصراف پيدا كردند، آيا مى توان آن را تبديل به زمين كرد با توجه به اينكه نه صيغه خوانده شده و نه تحويل نمازگزاران داده شده؟
جواب: با توجه به خصوصيات ذكر شده بهتر آن است كه زمين را تدريجاً بصورت مسجد درآورند و از آن استفاده كنند.
سؤال 320 :در بعضى از مساجد معمول است هنگام مجالس ختم و فاتحه صداى بلندگو در فضاى بيرون مسجد پخش مى شود با توجه به اينكه چه بسا بيماران و سالخوردگانى از صداى بلندگو اذيت مى شوند، آيا اين عمل جايز است؟
جواب: محلّ اشكال است.
سؤال 321 :تخريب بناها و مكانهايى كه آيات قرآن بر آنها نوشته شده يا حك شده است به قصد تعمير چه حكمى دارد؟ و در صورت تخريب با خاك و باقيمانده آنها به چه نحو عمل شود؟
جواب: در صورتى كه تعمير و بازسازى لازم باشد، تخريب مانعى ندارد و خاك باقيمانده را در جايى بريزند كه بى احترامى نشود يا در آب روان بريزند يا دفن كنند يا در بيابان دوردست بريزند.
سؤال 322 :آيا تشكيل مجلس عروسى در مسجد يا حسينيه فقط براى غذا خوردن عيب دارد؟
جواب: بطور كلى هرچه موجب هتك و وهن مسجد شود حرام است، لذا انشاء عقد ازدواج و اجراى صيغه عقد در مساجد، مانعى ندارد اما انجام مراسم عقد و عروسى به نحوى كه امروزه متعارف است جايز نيست.
